پیش از این گفتیم که ابتدا موسیقی راک اند رول در دهه ۵۰ میلادی در آمریکا شکل گرفته که خود این سبک الهام گرفته از ریتم اند بلوز و کانتری استو بعد ها در دهه ۶۰ تبدیل به موسیقی راک شد.
سبک راک ابتدا در آمریکا و سپس در بریتانیا جهانی شد که سبب توسعه این موسیقی گشت. ساز اصلی که در این سبک استفاده می‌شود گیتار الکتریک و در کنار آن گیتار باس و درامز است. به طور کلی یکی از راه های تشخیص این سبک وجود صدای گیتار الکتریک می‌باشد.
از اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی نام راک اند رول صرفاً به موسیقی دهه ۵۰ و ۶۰ اطلاق شده ولی نام راک همچنان به‌عنوان نام فراگیر این‌گونه (که شامل راک اند رول هم می‌شود) به‌کار می‌رود.
موسیقی راک با توسعه و گسترش سبک خود و تداخل با موسیقی انگلیسی و نفوذ آن، و علی‌رغم محدودیت‌ها و شرایط اجتماعی، یک پدیده فرهنگی بین‌المللی شد. موسیقی راک، شامل انواعی از سبک‌های مختلف و متنوع است که از مقبولیت عمومی گسترده‌ای برخوردار هستند.
- دهه ۶۰ و دوران کلاسیک راک
در دهه ۶۰ میلادی که با نام عنصر طلایی کلاسیک راک یاد می شود، اولین زیر شاخه های موزیک راک خلق شدند. یکی از این سبک‌ها که امروزه هم بسیار فراگیر شده پاپ راک است. ترکیب اشعار لطیف و احساسی پاپ به همراه آهنگ سازی ملودیک راک گونه این سبک را در این دهه به وجود آورد. از اولین کسایی که در توسعه این سبک نقش داشتند می‌توان به پول مک کارتنی، التون جان و گروه بیتلز اشاره کرد. بعدها خواننده‌هایی همچون مایکل جکسون افسانه‌ای و مدونا این سبک را تا بالاترین حد ممکن پیش بردند. همین توسعه سبب خلق سبک‌هایی مانند؛ بلوز راک، کانتری راک، راک کلاسیک و فیوژن شد.
یکی دیگر از دلایل پیشرفت موزیک راک در این دهه گروه‌های انگلیسی بودند. همه طرفداران راک که به راکر معروف هستند بر این باورند جریانات بریتانیاباعث معروف شدن این سبک شد. در سال ۱۹۶۲ اولین گروه‌های راک بریتانیایی با سبکی به نام موسیقی بیت وارد میدان شدند.
این سبک اساساً تلفیقی از سبک‌های راک اند رول (مشخصا شیوهٔ گیتارنوازی چاک بری و ضرب معتدلِ بادی هالی)، دو-وپ، اسکیفل و ریتم اند بلوز بود، و گروه‌های مشهوری همچون بیتلز، دیو کلارک فایو، هو، کینکس و دیگران با بهره‌گیری از آن جنبش موسوم به استیلای بریتانیایی را رقم زدند. موسیقی بیت تأثیری عمده بر جریان موسیقی پاپ و راک گذاشت چنان‌که گروه‌های موسیقی بیت تثبیت‌کنندهٔ قالب و شاکلهٔ امروزینیک «گروه راک» متشکل از گیتار لید، گیتار ریتم، گیتار بیس و درام به‌شمار می‌روند.
زمان گذشت و در همان دهه سبک‌های مهمی چون بلوز راک که در آن موسیقی راک با بداهه‌نوازی‌های بلوز ترکیب می‌شود. برای ایجاد چنین موسیقی اغلب از سازهایی مانند گیتار الکتریکی، پیانو، گیتار بیس و درام کیت استفاده می‌شود. صدای گیتار در این سبک از موسیقی، دیستورشن شده است. از جمله کسایی که در رشد این سبک نقش داشتند می توان به اریک کلپتن، پینک فلوید، لد زپلین اشاره کرد.
از جمله زیر شاخه های سبک راک که در دهه ۶۰ میلادی بسیار طرفدار داشت می توان به پاپ راک، بلوز راک، سایکدلیک راک. پراگسیو راک اشاره کرد.
- دهه ۷۰ و خلق هارد راک
با شروع این دهه موسیقی راک بیشتر به سمت پیشرفت و شاخ و برگ داشتن حرکت کرد. بندهایی که در این دوره شروع به فعالیت کردند سعی در خلق و توسعه موسیقی خود را داشته و از سبک هایی که در دهه ۶۰ استفده می‌شد فاصله گرفتند. در این دهه اوج درخشش گروه پینک فلوید بود. این گروه با توسعه سبک پراگسیو راک و استفاده اشعار به شدت عمیق و اعتراضی این دهه را تقریبا از آن خود کرد.
از اواخر دهه ۶۰ دیگر کم کم هنرمندان و گروه‌ها سعی می‌کردند که از ملودی‌های خشن‌تر بداهه نوازی‌های بیشتر به همراه اشعار عمیق و تاریک‌تر استفاده کنند که همین باعث شد تا شکل اولیه سبک هارد راک به وجود آید. یکی دیگر ویژگی‌های فنی این سبک استفاده از گام پنتاتونیک به وفور استفاده می‌شود که در بلوز هم بسیار پرکاربرد است. بر خلاف جریان غالب بر بلوز آکوستیک، هارد راک از سازهای مدرن‌تری استفاده می‌کند همانند گیتار الکتریک و گیتار باس و درامز.
نکته مشخص جدایی هارد راک از بلوز در استفاده از آکوردهاست، بر خلاف بلوز در هارد راک از آکوردهای ماژوری که ریشه در گام مینور دارند استفاده می‌شود.
از جمله گروه هایی که در رشد و توسعه این سبک نقش بسزایی داشتند می توان به گروه‌های افسانه ای گانز ان روزز، لد زپلین، ون هلن، ارواسمیت و ای سی دی سی اشاره کرد.
- دهه ۸۰ و ظهور پانک راک و موج نو موسیقی
ریشه اصلی سبک پانک را در موسیقی پروتوپانک است. در واقع سبک متمایز و منحصربه‌فردی نیست و گونه‌های متنوع موسیقایی به‌خصوص گاراژ راک در آن به چشم می‌خورد. موسیقی‌دانان پرتوپانک نیز معمولاً در گروه موسیقی‌دان‌های پانک طبقه‌بندی نمی‌شوند اما طلایه‌داران پانک راک به‌شمار می‌آیند.
در اواخر سال ۷۶ میلادی جنبش های سبک پروتوپانک در آمریکا و بریتانیا رو به توسعه رفت بندهایی چون کلش(the Clash) و رامونس(Ramones) را از اولین پیشگامان سبک پانک راک می‌نامند. حالا سبک پانک واقعا چی هست؟ گروه‌های پانک راک از موسیقی مد روز راک دههٔ ۱۹۷۰ اجتناب می‌کردند و موسیقی‌های سریع و سنگینی را می‌ساختند؛ عمدتاً با آهنگ‌هایی کوتاه، سازآرایی بی‌آلایش و اغلب متن‌های سیاسییا پوچ‌گرا. خرده‌فرهنگ پانک مرتبط، سرکشی دوران جوانی را بیان می‌کند و به وسیلهٔ سبک‌های پوشش متمایز، روش‌های فکری ضد استبدادی و یک رفتار خودت آن را انجام ده معرفی می‌شود.
- موج نو موسیقی (New wave music)
پانک راک، به سرعت، گرچه کوتاه، به پدیدهٔ فرهنگی عظیمی در بریتانیا تبدیل شد. اکثراً پانک در صحنه‌های موضعی و محدود ریشه گرفت و قصد داشت که با همراهی از جریان اصلی مخالفت کند.
سبک پانک به دلیل عدم موفقعیت‌های تجاری نتوانست آن طور که باید رو اوج باشد از همین رو بندهایی دیگر روی کار آمدند و تغییر و تحولات اساسی را در سبک پانک ایجاد کردند. گفتیم که بیشتر مسائل ترانه‌های سبک پانک به اعتراض و پوچ گرایی اشاره داشت از همین رو گروه‌های جدید سعی کردند محتوا ترانه‌ها را بیشتر عامه پسند و احساسی کنند.
یکی از مشخصه‌های اصلی این سبک در طراحی استفاده کمتر از گیتار الکتریک و به جای آن استفاده از دیسکو و موسیقی الکترونیک بود که همین باعث به وجود آمدن جوی شاد می‌شد.
موج نو تأثیرپذیرفته از عوامل مختلفی مانند استایل‌های راک اند رول دورهٔ پیش-هیپی، اسکا، رگی، پاور پاپ، موسیقی الکترونیک، دیسکو، فانک و … بود.
در اواخر دهه ۸۰ سبکی به نام پست پانک(Post Punk) به وجود آمد. این سبک همانند پانک بود ولی با این تفاوت که کاملا تجربی بود و در آن هر اتفاقی می‌تواند بی افتد.
با اینکه زمینه این موسیقی همان پانک راک است اما بیشتر از پانک راک، حالت تجربی، پیچیده و درونگرایی در آن مشاهده می‌شود. پست-پانک زمینه را برای موسیقی آلترنتیو راک با گسترش موسیقی پانک و زیرزمینی و وارد کردن مولفه‌های موسیقی کرائوتراک (خصوصاً استفاده از سینتی سایزر و تکرارهای پی در پی)، موسیقی جامائیکایی، موسیقی فانک آمریکایی، موسیقی تجربی و حتی قطب مخالف موسیقی پانک یعنی دیسکو آماده کرد.
- دهه ۹۰ و ابداع آلترناتیو راک و گرانچ
اصطلاح آلترناتیو(Alternative) در اواسط دهه ۸۰ به گروه راکی اختصاص داده می‌شد که سبک آهنگ سازی و خوانندگی آن‌ها شباهت به هیچ یک از دیگر از زیر شاخه‌های راک نداشته و در این سبک حتی ممکن است چندین زیرشاخه با یکدیگر تلفیق شوند.
تعریف این موسیقی در گذر زمان دچار تغییرات بسیاری شد، برخی آن را موسیقی مدرن می‌دانستند، بریتانیایی‌ها به آن موسیقی مستقل (ایندی) می‌گفتند، در دوره‌ای در آمریکا کالج راک نام گرفت. اما امروزه همهٔ آن‌ها هست و هیچ‌یک از آن‌ها به تنهایی نیست.
در حالت کلی هر سبکی می تواند در آلترناتیو راک تلفیق شود. حتی می‌توان این گونه گفت گروه‌هایی که در این سبک فعالیت می‌کنند هیچ مرزی در ساختار آهنگ سازی و ترانه نویسی خود ندارند و هرچه که می‌خواهند خلق می کنند.
این سبک خود چندین زیر شاخه دارد که یکی از مهمترین آن سبک گرانچ (Grunge) است. این سبک که در اوایل سال ۹۰ به لطف گروه افسانه ای نیروانا توانست به صورت جهانی مطرح شود. در اوایل دهه نود در ایالت واشنگتن خصوصا در سیاتل گروه هایی ظاهر شدند که با استفاده از تلفیق هارد راک و پانک راک سبکی به نام گرانچ را به وجود آوردند.
این سبک با مشخصه‌هایی همچون «نوای به‌شدت غیرطبیعی و نابهنجار شدهٔ گیتار الکتریک»، استفاده از عناصر متضاد در آهنگ‌سازی، مانند «تند و کند شدن ریتم آهنگ» و «خشن و ملایم شدن اصوات» به‌صورت پیاپی، و متن‌های بی‌تفاوتیا پر از وحشت و نگرانی شناخته می‌شود. گرانج از لحاظ ساختار زیبایی‌شناسی و در مقایسه با دیگر ژانرهای موسیقی راک، از حداقل امکانات -موسیقایی و اجرایی- بهره می‌گیرد و بیشتر هنرمندان این سبک به خاطر ظاهر ژولیده و عدم پیروی از «قواعد معمول جذب مخاطب» در اجراهای‌شان شناخته شده هستند.
خود این سبک دارای یک مشتق به نام پست گرانچ است که امروزه به جای گرانچ استفاده می شود. پست گرانچ از آهنگ سازی گرانچ استفاده می کند با این تفاوت که صدای خواننده زیبا تر و پرطرفدارتر است.
- سال ۲۰۰۰ و مدرن شدن موسیقی راک
از سال ۲۰۰۰ کلا موسیقی راک به سمت الکترونیک شدن و ترانه‌هایی که بیشتر ریشه در موسیقی پاپ دارد رفت. در اوایل سال ۲۰۰۰ سبکی جدید به نام رپ راک (Rap Rock) خلق شد. این سبک در آن زمان به دلیل تلفیق دو سبک کلا جدا از هم بسیار طرفدار پیدا کرد. به جرائت می‌توان گفت که سبک راک یکی از پرطرفدارترین و کامل ترین سبک‌های موسیقی است. وجود تعداد زیر سبک‌ها در راک و همچنین نحوه ساخت این موسیقی در کنار اشعار فوق العاده عمیق و سنگین خود باعث شده امروزه موسیقی راک در دنیا به یک خرده فرهنگ تبدیل شود.
نظر شما